Prostat Hastalıklarında Tanı Yöntemleri
Yunanca (prostates) koruyucu anlamına gelen ‘prostat’, erkekte boşaltım sisteminin sonunda, mesane ve dış idrar kanalı arasında bulunan kestaneye benzeyen, yaklaşık bir ceviz büyüklüğünde ve ağırlığı normalde 18-20 gram olan bir organdır. Erkekte meninin sıvı kısmının yapımından sorumludur. Ayrıca enfeksiyona karşı koruyucudur. İdrarı mesaneden vücut dışına taşıyan kanal olan idrar yolunun (üretranın) çevresini sarar. 25-30 yaşından sonra büyümeye başlar ve 50 yaş civarında prostat hastalıkları ile ilgili bulgular ortaya çıkmaya başlar. Prostat bezi doğal olarak büyürken, idrarın vücuttan atıldığı boru olan idrar yolunu sıkıştırabilir. Bu da, idrar yaparken sorunlara neden olur. Prostatın bulunduğu konum ve yapısı itibarı ile ister iltihap, ister kanser isterse de yaşla beklenen normal büyüme olsun şikayetler hep benzer şekilde gelişir. Prostat hastalıkları ile ilgili olarak genellikle karşımıza çıkan şikayetler arasında, sık idrara çıkma, idrarın çatal olması, idrar yaparken yanma, idrar yaptıktan sonra mesaneyi tam boşaltamama hissi, gece idrara kalkma ve idrar yapamama sayılabilir.
Prostat hastalıkları ile ilgili olan bu yakınmaları sınıflandıracak olursak:
Tıkanmaya bağlı yakınmalar (Obstrüktif)
• İdrar kuvvetinin ve kalınlığının azalması
• İdrarı başlatmakta güçlük
• Kesik kesik idrar yapma
• İdrarın sonunda damlama
• İdrarı tam boşaltamama hissi
• İdrarda kan
İdrar kesesinin uyarılmasına bağlı yakınmalar (İrritatif)
• Sık idrar yapma (gündüz ve gece)
• Ani idrar yapma isteği
• İdrar yapma hissi oluştuğunda idrar kaçırma
• İdrar yaparken yanma ve sızı hissinin olması
Prostat hastalığının iltihabi nedenlerinin, yaşa bağlı büyümeye mi (BPH) yoksa kansere mi bağlı olduğunu ayırt etmek için bazı muayene ve testlerin yapılması gerekmektedir. Bu yöntemler kısaca şu şekilde özetlenebilir: